Lewy Cisimcikli Demans

Konu Başlıkları

Lewy Cisimcikli Demans Nedir?
Lewy Cisimcikli Demansın Belirtileri Nelerdir?
Lewy Cisimcikli Demansın Risk faktörleri Nelerdir?
Lewy Cisimcikli Demans Tanısı Nasıl Konulur?
Lewy Cisimcikli Demansın Tedavisi Mümkün mü?

Lewy Cisimcikli Demans Nedir?

Alzheimer hastalığından sonra en sık görülen ikinci demans tipidir. Lewy cisimcikleri adı verilen maddeler düşünme, hafıza ve hareket (motor kontrol) ile ilgili beyin bölgelerindeki sinir hücrelerinde birikerek hastalığın ortaya çıkmasına neden olur.

Lewy Cisimcikli Demansın Belirtileri Nelerdir?

Zihinsel yeteneklerde ilerleyici bir gerilemeye neden olan lewy cisimcikli demans diğer demans tiplerinden farklı belirti ve bulgular gösterir. Şikayetlerde gün içerisinde dalgalanmaların olması önemli özelliklerden birisidir.

Sık görülen belirti ve bulgular şunlardır:

Kafa karışıklığı, dikkat eksikliği, görsel-mekansal problemler ve yürütücü işlevlerde bozukluk gibi zihinsel fonksiyonlarda gerileme genellikle ilk bulgudur.
Parkinson hastalığında görülen bulgular: Bunlar arasında rijidite denilen kas tonusunda artış, tremor (titreme), hareketlerde yavaşlama ve yürüme güçlüğü sayılabilir. Ayrıca hastalarda sık olarak nedensiz düşmeler ortaya çıkabilir.
Halüsinasyonlar: Olmayan şekiller, hayvan ve insanlar görme gibi görsel halüsinasyonlar sıktır ve ilk belirtilerden biri olabilir. Bazı hastalarda ise ses (işitsel), koku veya dokunma halüsinasyonları görülebilir.<
Hezeyanlar (Sanrılar)
Otonom sinir sistemi ile ilgili bulgular: Ayakta dururken kan basıncında ani düşmeler (ortostatik hipotansiyon), kalpte ritim bozukluğu, baş dönmesi, mesane kontrolünün kaybı (idrar kaçırma) ve kabızlık
Uyku bozuklukları: Uyku sırasında yumruk atmak, tekmelemek, bağırmak ve çığlık atmak gibi davranışların görüldüğü REM uykusu davranış bozukluğu (RBD) sık görülür.
Depresyon ve motivasyon kaybı gibi psikiyatrik belirtiler

Lewy Cisimcikli Demansın Risk faktörleri Nelerdir?

Yaş en önemli risk faktörü olup hastalık çoğunlukla 60 yaşından sonra ortaya çıkar. Kadın cinsiyette erkeklere oranla daha sık görülür. Ayrıca ailede lewy cisimcikli demans veya Parkinson hastalığının olması riski arttırmaktadır.

Lewy Cisimcikli Demans Tanısı Nasıl Konulur?

Anamnez ve nörolojik muayene bulguları ile tanıya varılmaya çalışır. Tanı kriteri olarak zihinsel fonksiyonlarda ilerleyici bir bozulmanın yanı sıra aşağıdakilerden en az ikisinin varlığı gerekir:

Dikkat ve uyanıklıkta dalgalanmalar
İyi şekillenmiş, ayrıntılı ve tekrarlayıcı görsel halüsinasyonlar
Parkinson hastalığı benzeri bulgular
REM uykusu davranış bozukluğu

Ayrıca otonom fonksiyon bozuklukları ve antipsikotik ilaçlara karşı duyarlılığın olması tanıyı destekler.
Diğer demans nedenlerini dışlamak için kan biyokimya tetkikleri istenir. Nöropsikolojik testler, beynin hangi fonksiyonlarının ön planda etkilendiğini göstermesi açısından oldukça önemlidir. MR ve PET gibi beyin görüntüleme yöntemleri diğer demans tiplerinden ayırımda yardımcıdır. PET görüntülemesinde beynin pariyetal ve okspital lob kısımlarında hipometabolizma izlenir.

REM uykusu davranış bozukluğunun ortaya konması için hastanın polisomnografi ile değerlendirilmesi gerekebilir. Kalp ritim bozukluğunun ve kan basıncında düzensizliğin saptanması için otonom testler istenebilir.

Lewy Cisimcikli Demansın Tedavisi Mümkün mü?

Kesin bir tedavi yöntemi bulunmamakla birlikte semptomları azaltmaya yönelik tedavi stratejileri mevcuttur.

Özellikle Alzheimer hastalığında kullanılan asetilkolinesteraz inhibitörü ve memantin içeren ilaçların zihinsel bozuklukların yanı sıra davranışsal sorunlarda da etkili olduğu gösterilmiştir.

Parkinson hastalığı belirtileri olan hastalarda dopamin içeren ilaçlar kullanılabilir. Ancak bu ilaçların yan etki olarak zihinsel fonksiyonlarda kötüleşme, aşırı uyku hali, halüsinasyon ve sanrılarda artış yapabileceği unutulmamalıdır.

Davranış problemleri, halüsinasyon ve sanrılar için antipsikotik ilaçlar düşük dozlarda kullanılabilir. Bu ilaçların da zihinsel fonksiyonlarda kötüleşme, Parkinson bulgularının ortaya çıkması, aşırı uyku hali gibi yan etkileri mevcuttur.

İlaç tedavisi dışında günlük yaşamda yapılacak düzenlemeler ve hasta yakınlarının tutumları oldukça önemlidir. Ev içerisinde dağınıklığı ve gürültüyü azaltmak, günlük rutinler oluşturmak, görevleri basit tutmak ve uyku hijyeninin sağlanması zihinsel performansı düzeltebilir. Davranış sorunlarını ve tepkiselliği arttırabileceği için demanslı bir kişiyi yargılamak ve sorgulamaktan kaçınmak gerekir.

Bizimle İletişime Geçin