Demans ile Karışabilecek Durumlar

Deliryum Nedir?

Latince “yoldan çıkmak/çıldırmak” anlamına gelen deliryum, farklı tıbbi durumlara ikincil olarak aniden gelişen bilinç, dikkat, hafıza, düşünce, algı, davranış gibi zihinsel fonksiyonlarda ve uyku uyanıklık döngüsünde bozulmayla karakterize bir tablodur. Zihinsel fonksiyonların etkilenmesine bağlı olarak demans ile karışabilir.

En önemli bulgu bilinç bozukluğu olup çevresel uyaranlara karşı duyarlılık azalmıştır. Bu hastalarda dikkat dağınıklığı çok belirgindir. Konuşmayı sürdürme, sorulara uygun ve zamanında cevap verme, komutları yerine getirme, dikkati odaklama ve sürdürmede zorluk gözlenir. Hastalar zamanı, mekanı ve kişileri karıştırabilirler.

En sık görsel halüsinasyonlar olmak üzere algı bozuklukları, yakın bellekte geri dönüşlü bozulma, hezeyan olarak tanımlanan düşünce içeriğinde bozukluk, anlamsız ve birbiri ile ilişkisiz konuşma görülebilir.

Belirtiler gün içerisinde dalgalanma gösterir, özellikle akşam ve gece saatlerinde daha şiddetli olma eğilimindedir.

Yaşlı kişilerde daha yaygın olarak görülmektedir. Demans gibi nörolojik bir hastalık varlığı ve farklı sistemlere ait hastalıkların olması riski arttırmaktadır.

Metabolik bozukluklar, ilaçlar, enfeksiyonlar, ameliyat, alkol veya ilaç zehirlenmesi gibi birçok faktör deliryum tablosunun ortaya çıkmasına neden olabilir.

Psödo-demans (Yalancı Demans) Nedir?

Depresyon, bazı hastalarda demans belirti ve bulgularını taklit ederek tanı karmaşasına yol açabilir. Motivasyon eksikliği, konsantrasyon güçlüğü, davranış sorunları, sosyal yaşamdan uzaklaşma gibi depresyon belirtileri demansın başlangıç belirtileri ile örtüşebilir.

Depresyonu olan hastalar çoğunlukla kişisel yaşamla ilgili epizodik bellekte etkilenmeye bağlı hafıza problemlerinden yakınsalar da bilişsel tarama testlerinde oldukça iyi performans gösterirler.

Anamnez, klinik bulgular, nöropsikolojik testler ve gerektiğinde PET gibi beyin görüntüleme yöntemleri demans ile ayırımında kullanılabilir.